ผักสวนครัว รั้วกินได้ ปลูกง่าย ทานดี น่ามีติดบ้าน

ต้นไม้ที่น่าปลูกอีกอย่างในบ้านก็คือ พืชผักสวนครัว  นอกจากได้ทานผักที่ปลอดภัยไร้สารพิษ ประหยัดค่าใช้จ่าย บางชนิดยังสวยงามเหมาะที่จะปลูกประดับสวน ปลูกแล้วได้ประโยชน์หลายต่อเลยครับ

ผักสวนครัวที่แนะนำจะแบ่งแยกเป็น 2 ประเภทหลัก ประเภทแรกคือผักสวนครัวอายุสั้น เก็บกินแล้วต้องปลูกใหม่ หรือเก็บไปได้เรื่อยๆ แต่ต้นก็มีอายุไม่เกิน 3 ปี เหมาะที่จะปลูกในกระถาง กระบะ กล่องน้ำผลไม้  ประเภทสองคืออายุยืนยาวปลูกแล้ว เก็บทานได้เรื่อยๆ ไม่ต้องปลูกใหม่ เหมาะที่ปลูกลงดิน หรือทำเป็นรั้วก็ได้

ผักสวนครัวรั้วกินได้ ประเภทไม้ล้มลุกอายุสั้น

• ผักบุ้งจีน

ภาพและวิธีปลูกผักบุ้งจีนจาก decor.mthai.com

ผักบุ้งจีนถือเป็นตัวเลือกแรกๆสำหรับคนเริ่มปลูกผักเลย เนื่องจากปลูกและทานง่ายมาก สำหรับเด็กๆที่ไม่ชอบทานผัก ส่วนใหญ่ก็ยังทานผักบุ้งไฟแดงได้

เราอาจจะยกแปลงปลูกผักบุ้ง ปลูกในกระบะก็ได้ ผักบุ้งชอบแดดจัด ดินชุมชื้น หมั่นรดน้ำ เช้าเย็น อายุ 20-25 วัน ก็นำมาทานได้  เวลาเก็บผักบุ้งให้ใช้มีดตัดให้เหลือโคน ไม่ต้องถอนมาทั้งต้นเหมือนผักบุ้งที่นำมาขายตามตลาดครับ ทำแบบนี้ผักบุ้งจะแตกยอดให้เราเก็บกินได้อีก 2-3 ครั้ง แน่นอนครับต้นอาจจะไม่สวยเท่าครั้งแรก แต่ประหยัดเวลาและค่าเมล็ดพันธุ์ไปได้เยอะ

• พริก

พริกปลูกง่าย ชอบแดดจัด มักพบขึ้นเองบ่อยๆ แต่มักเป็นพริกขี้หนูสวน เก็บมาทำพริกน้ำปลามะนาว ใส่ต้มยำ ถือเป็นพืนสวนครัวคู่ครัวไทยอย่างหนึ่ง  พริกที่น่าปลูกอีกพันธ์ุคือพริกชี้ฟ้าเป็นพริกใหญ่ ไม่เผ็ดมาก เก็บตอนฝักเขียวๆ อ่อนๆมาผัดกับหมู อร่อยมากครับ (ข้อมูลปลูกพริกขี้หนู www.acfs.go.th)

•  กระเพรา

ผักสามัญประจำบ้านที่น่ามีติดบ้านไว้ แม้จะเป็นพืชล้มลุก แต่ก็ขึ้นง่าย เมล็ดที่ร่วงหล่น พร้อมจะงอกเป็นต้นใหม่ได้ตลอด มีแค่พริกกับกระเพรา ก็ได้เมนูยอดนิยมไว้ทำทานได้ มีหมูกับไก่หรือเนื้อสัตว์อะไรก็ได้ติดตู้เย็นไว้ ก็อร่อยได้แล้ว (ข้อมูลปลูกกระเพรา http://plookpak.com/)

• โหระพา

เป็นพืชล้มลุก ปลูกง่าย แค่เราเก็บโหระพาที่ทานกับส้มตำ ทานใบให้เหลือก้านและใบนิดหน่อย นำไปปักชำไว้ที่ร่มและชุ่มชื้นก็จะได้ต้นใหม่ แข็งแรงแล้วก็นำมาปลูกต่อกลางแจ้ง แดดไม่จัดมากครับ (ข้อมูลปลูกโหระพา suansanruk.blogspot.com)

• แมงลัก

ภาพและข้อมูลเพิ่มเติม th.wikipedia.org

แมงลักมีลักษณะคล้ายกระเพรามาก แถมปลูกง่ายไม่แพ้กัน นิยมกินสดๆกับขนมจีนน้ำยาปลา หรือทานสดๆกับน้ำพริกก็ได้ ส่วนเมล็ดแมงลักใช้ทำเป็นขนม นอกจากนี้ เมล็ดแมงลักยังนำมาทำเป็นยาระบายและอาหารเสริมลดความอ้วนได้

• สะระแหน่

ภาพและการปลูกสะระแหน่จาก www.bloggang.comป้ามด

สะระแหน่เหมาะที่จะปลูกเป็นไม้กระถางมาก เพราะมีใบที่สวยงาม ขยายพันธุ์ด้วยการปักชำ เราสามารถเด็ดต้นไปทานได้ เดี๋ยวต้นใหม่ก็จะแตกออกมา

• ตำลึงหวาน อ่อมแซ่บ

ตำลึงหวานปลูกเป็นพืชครัวทางภาคเหนือมาช้านานแล้ว โดยมีชื่อพื้นเมืองว่า อ่อมแซบ, เบญจรงค์ 5 สี, ลืมผัว และ บุษบาริมทาง ชื่อ “ตำลึงหวาน” เป็นชื่อเรียกเพิ่มเติมภายหลัง ยอดอ่อน ใบอ่อน ตำลึงหวานมีรสหวานเป็นธรรมชาติ นำไปปรุงเป็นอาหารได้หลายอย่าง ใส่ แกงอ่อม  ผัดไฟแดง แกงจืด ชุบแป้งทอด ลวก หรือ กินสดกับน้ำพริกชนิดต่างๆอร่อยมาก ตำลึงหวานยังขยายพันธุ์ง่ายๆมาก โดยการปักชำ หรือเพาะเมล็ด ถ้าปลูกแล้ว จะมีตำลึงหวานขึ้นได้เองเรื่อยๆเลยครับ ขึ้นเองได้ง่ายมาก ที่สำคัญตำลึงหวานมีดอกหลายสี ทั้งขาว ม่วง คุณสมบัติครบอย่างนี้ เหมาะมีไว้ประดับสวนมากครับ

• ปูเล่

ภาพและข้อมูลจาก  www.ku.ac.th   วิธีปลูกปูเล่ www.9anant.com

ปูเล่เป็นพืชตระกูลกระหล่ำพบมากทางภาคใต้ของประเทศไทยคาดว่ามีผู้นำปูเล่มาจากประเทศจีน ในช่วงการอพยพย้ายถิ่นฐาน ชาวจีนนำปูเล่ปลูกในกระถางไว้บนเรือ และเก็บบริโภคระหว่างเดินทางด้วยระยะเวลานาน ปูเล่ที่ปลูกมีหลายสายพันธุ์ บางพันธุ์มีลักษณะคล้ายกะหล่ำ บางชนิดมีสีม่วงปนเขียว บางชนิดคล้ายคะน้า แต่ใบใหญ่กว่ามาก เราสามารถนำมาทำอาหารแทนคะน้าได้ โดยทะยอยเก็บใบแก่ส่วนล่างของต้นมาทาน

ผมไม่เคยปลูกปูเล่ แต่อ่านประวัติและข้อมูลแล้ว คงต้องปลูกบ้างแล้วล่ะครับ

• ผักชี 

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกผักชีจาก www.vichakaset.com

ผักชีอาจปลูกยากนิดแต่เทคนิคอยู่ที่ ต้องเอาเมล็ดมันไปแช่น้ำไว้ซักคืนนึงก่อนปลูก ผักชีนอกจากทานได้แล้ว ยังเหมาะที่จะนำมาปลูกในกระถางน่ารักดี

• ตะไคร้

ตะไคร้ปลูกง่าย โดยนำต้นตะไคร้ที่ซื้อมาจากตลาด ตัดให้เหลือยาวสักประมาณคืบครึ่ง แล้วปักลงดินไว้ประมาณ 1 นิ้ว ปักเอน ๆหน่อย กอนึงก็ปักสัก 2 -3 ต้นก็พอ .(หรือจะเอาโคนแช่น้ำให้รากงอกก่อนแล้วค่อยเอามาปลูกก็ได้)

• ผักชีฝรั่ง

ภาพจาก rspg.svc.ac.th/

ผักชีฝรั่ง ปลูกด้วยเมล็ดก็ได้หรือซื้อต้นผักชีฝรั่งที่เขาขายตามตลาด ตัดใบทิ้งซะหน่อย เหลือต้น+รากไว้สักประมษณ 1 1/2 – 2 นิ้ว แล้วก็ปลูกลงดินได้ครับ

• หอม

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกหอมจาก bloggang.com/ซาสี่สีส้ม

หอมที่นำมาปลูกเพื่อใส่แกงจืดแนะนำเป็นหอมแบ่งครับ เวลาจะทานก็ตัดเฉพาะส่วนต้น เหลือหัวไว้ในดิน ก็จะแตกเป็นต้นใหม่ออกมา

• ตำลึง

ภาพตำลึงจากwww.gotoknow.org

ตำลึงมักเห็นขึ้นเองตามธรรมชาติ ปลูกได้ง่ายมาก  เหมาะแก่การปลูกริมรั้วเป็นไม้เลื้อยตามรั้วบ้านได้เป็นอย่างดี ตำลึงถือเป็นสัญลักษณ์ของผักสวนครัวรั้วกินได้เลย

• ถั่วฝักยาว

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกถั่วฝักยาวจาก alangcity.blogspot.com

ถั่วฝักยาวเป็นผักที่อยู่ในเมนูหลายๆอย่าง คนที่ชอบทาน ถ้าได้ทานแบบที่เก็บจากต้นใหม่ๆจะติดใจ เพราะจะกรอบหวาน ถั่วฝักยาวปลูกง่าย เป็นไม้เลื้อยควรทำค้างให้เกาะ มักจะมีเพลี้ยและหนอนรบกวนบ้าง แต่ถ้าปลูกไม่มาก ก็พอป้องกันหรือกำจัดได้ครับ

• ถั่วพู

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกถั่วพูจาก alangcity.blogspot.com/

ถั่วพูเป็นพืชตระกูลถั่วเช่นเดียวกับถั่วฝักยาว เท่าที่เคยปลูก ปลูกง่าย ทนทานโรคกว่าถั่วฝักยาวครับ แต่คนส่วนใหญ่คงชอบกินถั่วฝักยาวมากกว่า

• ข่าและขิง

ขิง

ข่า

ขิงและข่าเป็นพืชที่ชอบแดดรำไร ส่วนตัวชอบที่ลำต้นและดอกสวยงาม เหมาะที่จะปลูกเป็นไม้ประดับด้วยครับ สามารถซื้อเหง้าขิงและข่าที่แก่ซักหน่อยจากตลาดมาปลูกได้เลย (ภาพจาก www.rspg.or.th)

ผักสวนครัวรั้วกินได้ ประเภทไม้ยืนต้นอายุหลายปี

ผักสวนครัวประเภทนี้เหมาะที่จะนำปลูกเป็นไม้ประธานในสวน ทำเป็นซุ้มไม้เลื้อย หรือนำมาปลูกเป็นแนวรั้วเพื่อความเป็นส่วนตัวครับ

• กระถิน

ภาพประกอบและข้อมูลกระถินจาก rspg.or.th/

กระถินเป็นไม้พุ่มถึงไม้ต้นขนาดเล็ก ใบประกอบแบบขนนกสองชั้น  ยอดอ่อนและฝักอ่อนใช้กินเป็นผักได้ นิยมปลูกเป็นรั้วบ้าน

• ชะอม

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกชะอมจาก alangcity.blogspot.com/

ต้นชะอมเป็นไม้ยืนต้น ตระกูลถั่วที่มีอายุยืนนาน เป็นไม้พื้นเมืองของไทยที่นิยมปลูกเป็นรั้วบ้าน สามารถเด็ดยอดไปบริโภคเป็นผักได้ทุก ๆ 3 วัน หากถูกเด็ดยอดจะแตกกิ่งข้าง ต้นหนาแน่น ชะอมมีหนามตามกิ่งจึงใช้เป็นรั้วบ้านได้ดี

• ขจรหรือสลิด

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกขจรจาก alangcity.blogspot.com/

ขจรเป็นพันธุ์ไม้วงศ์เดียวกับโมก และยี่โถ เป็นไม้เลื้อยเถาไม่มีมือเกาะ เปลือกมีลักษณะเรียบ นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ โดยทำเป็นค้างหรือซุ้ม  ดอกออกดกในฤดูฝน  ดอกกับผลสามารถนำไปทานเป็นผักจิ้มและเครื่องเคียงอาหารประเภทแกง และยำ

• มะนาว

มะนาว ต้นเป็นพุ่มเตี้ย สูงประมาณ 2-4 เมตรกิ่งอ่อนมีหนามแหลม อาจไม่เหมาะกับบ้านที่มีเด็กเล็ก สามารถตกแต่งควบคุมทรงพุ่มได้    คนสมัยโบราณเชื่อว่าการปลูกมะนาวที่บ้าน จะทำให้มีความสุขกาย สุขใจ สามารถป้องกันศัตรูได้ นิยมให้ปลูกทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ เราสามารถควบคุมให้มะนาวออกลูกตามที่ต้องการได้ แม้จะยากหน่อย ดูวิธีได้ที่ www.rakbankerd.com

• มะกรูด

ภาพประกอบและดูวิธีปลูกมะกรูดจาก rakbankerd.com , gotoknow.org

มะกรูดปลูกง่าย การดูแลไม่ยาก อายุยืนยาวสามารถปลูกเป็นไม้ประธานในสวนได้  ใบมะกรูดใช้ปรุงกลิ่น ปรุงรสอาหารได้หลายชนิด

• เตย

ภาพจาก www.rspg.or.th

เตยเป็นไม้พุ่มชอบความชุ่มชื้นปลูกกลางแจ้ง-รำไร เหมาะที่จะปลูกริมน้ำ

• ผักหวานบ้านและผักหวานป่า

ภาพและข้อมูลผักหวานบ้าน phargarden.com  ภาพและข้อมูลผักหวานป่า oknation.net

ผักหวานบ้านสูงประมาณ 2-3 เมตร ปลูกง่ายและขยายพันธุ์ง่าย ยอดอ่อนใช้ประกอบในอาหารไทยใส่ในแกงเผ็ดทุกชนิด หรือนำไปผัดไฟแดงก็ได้ แต่ผมจะชอบรสชาติของผักหวานป่ามากกว่า ผักหวานป่าจะสูงได้ถึง 13 เมตร แต่เราสามารถควบคุมต้นไม่ให้สูงได้ โดยเก็บยอดมาทาน  ผักหวานป่าจะขยายพันธุ์และปลูกยากกว่าผักหวานบ้าน

• แค

ภาพและข้อมูลแคจาก rspg.or.th

แคเป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 3-6 เมตร แตกกิ่งก้านสาขามาก ดอกออกเป็นช่อตามซอกใบ 2-4 ดอก ดอกสีขาวหรือแดง มีกลิ่นหอม นำมาลวกจิ้มน้ำพริก ใส่แกงส้ม

แคนิยมปลูกเป็นรั้วบ้าน ในบริเวณบ้าน หรือปลูกไว้เพื่อปรับพื้นที่ให้มีปุ๋ย เพราะใบแคที่ผุแล้ว ทำให้ดินอุดมสมบูรณ์

• ขี้เหล็ก

ภาพและข้อมูลแคจาก rspg.or.th

ขี้เหล็กเป็นไม้ยืนต้น สูง 10-15 เมตร แตกกิ่งก้านเป็นพุ่มแคบ ดอกสีเหลืองออกเป็นช่อแบบช่อแยกแขนงที่ปลายกิ่ง ออกดอกตลอดปี ดอกและยอดอ่อนนำมารับประทานได้ ขี้เหล็กปลูกง่ายและดอกสวย จึงนิยมใช้ประดับสวน

• กระพี้จั่น

ภาพจาก thairath.co.th

ไม้ต้นขนาดใหญ่ สูง 15-20 ม. ขนาดทรงพุ่ม 5-8 ม. ผลัดใบปีละครั้งเมื่อออกดอก ยอดและดอกอ่อนสีน้ำตาลแดง ดอกคล้ายดอกถั่วสีม่วงแกมขาวสวยงามมาก นิยมปลูก เป็นไม้ดอกสวยงามประเภทไม้ยืนต้นตามบ้าน  ยอดอ่อนทานได้

การดูแลและรักษาผักสวนครัว

การปลูกผักในกระถาง ถ้ากระถางเล็กควรรดน้ำเช้าเย็น ถ้ากระถางใหญ่อาจลดเหลือวันละครั้งตอนเช้าก็ได้ โดยมากเราปลูกผักในบ้านจะปลูกจำนวนน้อยและหลากหลายชนิดอยู่แล้ว ทำให้โรคและแมลงรบกวนมีน้อย ถ้าพบก็อาจตัดส่วนที่เป็นโรคออก

ส่วนปัญหารบกวนจากแมลง ก็หมั่นดูแลและจับทิ้ง ถ้ามีเพลี้ยเกาะกินใบ ก็ใช้วิธีรดน้ำไปที่ยอดและใต้ใบบ่อยๆ เพราะเพลี้ยไม่ชอบน้ำ ถ้ายังระบาดมาก ก็ใช้ น้ำยาล้างจาน ๅช้อนชาผสมน้ำ 1 ลิตร ฉีดพ่นให้โดนตัวเพลี้ย ทำวันละครั้ง ก็ไล่เพลี้ยได้ นอกจากนี้ในกระถางหรือพื้นที่เดียวกันไม่ควรปลูกพืชเดิมซ้ำทันที ควรปลูกพืชหมุนเวียนสลับกัน เพื่อลดปัญหาการสะสมของโรคและแมลงครับ